(කේවඩ්ඪ සූත්‍රය ඇසුරිනි.) ඉතා කුතුහලයෙන් ධර්මය ගැන සොයන භික්ෂු නමක් අමාරුවෙන් අමාරුවෙන් තම හිත ධ්‍යාන කරා මෙහෙයවීය. ධ්‍යානලාභී මෙම භික්ෂු නම මහා බ්‍රහ්ම හමුවට තම මනසිකාරය මෙහෙයවා බැලීය. සත්‍ය ලෙසම බ්‍රහ්ම ලෝකයක් තිබෙන බව දත් භික්ෂු නම එසේ නම් මේ මහ බඹු සියල්ල මැව්වා නම් අනිවාර්ය ලෙසම පඨවි, ආපෝ, තේජෝ, වායු යන සතර මහා භූතයින්
(පාටික සූත්‍රය ඇසුරිනි.) මහණෙනි, විකසිත වන ලෝකයේ එනම්, විවට්ඨමාන යුගයේ ආරම්භයේදී ප්‍රථමයෙන් පහළ වූ ජීවියාගේ සිතෙහි මෙවන් අදහසක් පහළ විය. මම මහා බ්‍රහ්මයා වෙමි. සියල්ල දිනූ, සියල්ල දත්, දකින, සියල්ල නිර්මාණය කරන කතෘ වූ නිර්මාතෘ වූ සියල්ල යටතේ තබාගෙන ඒ ඒ දේ ඒ ඒ තැනට යොදන උපන් හා උපදින්නට සිටින සියලු දෙනාගේ පියා වන මහා
තිලෝගුරු බුදුරජාණන් වහන්සේ රජගහනුවර ජේතවනාරමයේ වැඩ වසන සමයේ එක් භික්ෂු කෙනෙකු අරඹයා මේ ජාතක කතාව වදාළ සේක. ජේතවනාරාමයේ වසන එක් භික්ෂු කෙනෙක් දේවදත්ත ස්ථවිරයන්ට හිතවත් පාක්ෂික භික්ෂුවක සමග එක්ව වාසය කළේය. තවත් එකී භික්ෂුනමක් ඔහුට වැඩ කැමතිව ඔහු කැදවා ගෙන සර්වඥයින් වහන්සේ ළගට ගොස් එපවත් උන් වහන්සේට දන්වා සිටියේය.බුදු හිමි “මේ කියන දේ සැබෑ දැ”යි
තිලෝගුරු බුදු රජාණන් වහන්සේ රජගහ නුවර වේළුවනාරාමයෙහි වැඩ වාසය කරන සමයේ දේවදත්ත ස්ථවිරයන් තමන් වහන්සේට අනතුරක් කිරීමට ගත් උත්සාහයක් අරඹයා උන් වහන්සේ මෙම ජාතක කතාව වදාළ සේක. බුදුරජාණන් වහන්සේ බැහැදුටු භික්ෂූන් වහන්සේලා “ස්වාමීනී භාග්‍යවතුන් වහන්ස, දේවදත්ත ස්ථවිර තෙමේ ඔබ වහන්සේට අනතුරක් කිරීමට උත්සාහ ගනිමින් සිටී.” යයි දක්වාලූහ. ඒ ඇසූ බුදුන් වහන්සේ “මහණෙනි, දේවදත්ත ස්ථවිර මා
බක බ්‍රහ්මයා දමනය වීම එ සමයෙහි එ බ්‍රහ්ම තෙමේ තමා සෙ මැ වූ බඹුන් සිය දහසකට තම හට වැඩියා වූ බ්‍රහ්මයන් සියදහසකටද උගහට වූ සර්වඥයන් වහන්සේගේ බුඬි විලාසය දැක “ස්වාමීනි, මම මුක්තාභාරයෙකැ’ඉ සිතා සර්පයෙකු ගන්න සෙ නුඹ වහන්සේ නොහැඳිනැ නුඹ වහන්සේට නුසුදුසු බස් බිණිමි, නුඹ මා ගෙ ස්වරූප මතු දන්නා දෑ යැ, සියළු දත යුතු
බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධර්මය සුපරික්ෂාකාරීව හඳුනාගන්න පිළිවෙල උන්වහන්සේම දේශනාකල සේක. මගේ ඇවෑමෙන් පසු යම් භික්ෂුවක් “මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගෙන්ම අසා උගතිමි”. මෙය ධර්මය යැයිද මෙය විනය යැයිද එම භික්ෂුව විසින් දේශනා කරන දේ පිළිගැනීම හෝ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම සිදු නොකරන්න. එසේ නොකොට හැම වදනක්ම අකුරක්ම මනාව අධ්‍යනය කර සූත්‍ර හා විනය සමග සන්සන්දනය කර බැලිය යුතුය. එසේ නොගැලපෙන්නේ
වච්ජ පරිබ්‍රජකයෙක් බුදුන් වහන්සේ අසලට පැමිණි ඔහු ප්‍රශ්නයක් ඇසුවා. වච්ජ :- ගෞතමයන් වහන්ස, රහත් උත්තමයකු නැවත උපදින්නේ කොහිද? බුදුන් වහන්සේ :- වච්ජ, උන්වහන්සේ නැවත උපදිනවා සිතීම වැරදිය. වච්ජ :- එසේ නම් ගෞතමයන් වහන්ස උන්වහන්සේ නැවත උපදින්නේ නැත. බුදුන් වහන්සේ :- වච්ජ,
එ කලිහි මාර දිව්‍ය පුත්‍ර තෙමේ ‘බුදුහු කොයි වැඩහුත් දැ දෝයි බලන්නේ බඹ ලොවට වඩනා බුදුන් වහන්සේ දැකැ’ මොහු බඹ ලොවට වඩිති. ඉදින් ඔබ ගොස් බධාවක් නැතිව බණ කියූ නම් සියලු බඹ පිරිස් අමාමහ නිවන්හි පුරා පියති, එසේ කල්හි මාගේ ආඥා පවත්නා සසර සිස්වැ යන්නේ යැ. එහෙයින් මා බඹ ලොවට ගොස් මේ දේශනාවට බාධා කල
මා බිහිවූයේ බෝසත් අධිෂ්ඨානයෙන්… බෝසත් දහමින් බෝසතුන් ගැන හරියටම දන්නේ මම. ලෝකයටම තේරුම් ගන්න අමාරුයි. මටත් බෝසතුන් තේරුම්ගන්න මුලදි ටිකක් අපහසු වුණා. බෝසතුන් ගැන් හරියටම දැනගත් දවසේ ඉදලා බෝසතුන් දැකගන්න මම මහා වීර්ය‍යක් ගත්තා. එසේ මෙසේ ජල්තිරම් නෙමේ මමත් ඇල්ලුවේ. අම්මෝ… මට මගේ රෝම කූප පාලනය කරගන්න බැහැ. අමුතුම ජීවිතයක්. බයත් නැහැ. ඒත් උන්වහන්සේ යන
“සංසාර සාගරය” යනුවෙන් සසර ගැන උපමා කිරීම ඉතා ප්‍රචලිතය. එපමණක් නොව, සසර කතර යනුවෙන්ද එතරම්ම බහුල ලෙස උපමා කොට කතා කරන තැන් අපමණය. සාගරය ජල කදකින් සෑදුනක් වන අතර කාන්තාරය දිය බිදක් නැති, හිරු රැසින් දැවෙන, තැවෙන ඇතැම්විට තණ පදුරක් පවා දැකිය නොහැකි ගොඩබිම් ප්‍රදේශයකි. එසේනම් එකම සංසාරය මේ අන්ත දෙකකට අයත් උපමා දෙකකින් දක්වන්නේ
Copywriter @2020 Sumaga Asapuwa